Redactie en uitgave: Historisch Archief Muiden. Burg. de Raadtsingel 32, 1398 BG Muiden.Tel.nr. 029426-4922

Special

 

BURGEMEESTER-SPECIAL

SEPTEMBER/OKTOBER 2010

MUIDEN EN MUIDERBERG ZIJN ÉÉN GEMEENTE SINDS
1 JANUARI 1812.

Op 1 januari 2012 is het precies 200 jaar geleden dat Muiden en Muiderberg werden samengevoegd tot één nieuwe gemeente.
Ter gelegenheid hiervan (het duurt nog maar iets meer dan een jaar) én de recente benoeming van Marleen de Pater als waarnemend burgemeester van Muiden, brengt het HAM een overzicht van alle 16 burgemeesters sinds de Franse tijd(1812).
Mevrouw de Pater volgde in september mevrouw A. Worm – de Moel op, die haar functie op tien augustus dit jaar onverwacht neerlegde, na een conflict met de twee wethouders van Muiden over het afnemen van haar niet-wettelijke portefeuilles. Mw. De Pater is in tweehonderd jaar de 2e vrouwelijke burgemeester die de gemeente Muiden/
Muiderberg krijgt.
(foto CDA/Dirk HOl)
Zie de volgende pagina’s.
Mw. Marleen de Pater-Van der Meer, waarnemend burgemeester van Muiden.

 

 

 

Burgemeester de Raadt, die ruim 33 jaar de keten droeg.

Lijst van burgemeesters sinds de Franse tijd:

Jacob Saportas …      1812-1839
G. Verschuur….        1839 -1849
J.A. v. d. Spar…        1849 -1852
Mr. J. Schimmel.       1852 -1858
C. Lamaison.......        1858-1863
G.C. Fabius.........       1863-1887
G. Coninck Westenberg 1887-1899 H.A. Niënhuys Ruys 1899-1904
J.L. de Raadt ......       1904-1937
Th. C. D. Coops...      1937-1964
W. Jongeneel              1965-1979*
Dhr. Ferman.......        1979-1984
(Loco-burgemeester Marjo Vlaanderen ivm  overlijden van dhr. Ferman …1984-1985)
B. Kuiper……..1985-1988
H. Smith………         1989-2005
A. Worm-de Moel      2005-2010
M. de Pater………     2010- ….?

Dhr. Over de Linden, oud-burgemeester van Weesp, heeft na het vertrek van burgemeester Kuiper in 1988 nog enige tijd als waarnemend burgemeester gefungeerd. Als we hem en mw. Vlaanderen , die ruim een jaar lang de door ziekte uitgeschakelde burgemeester Ferman verving, meerekenen, zijn er in de gemeente Muiden achttien burgemeesters geweest in de afgelopen tweehonderd jaar.
* Bron: Beknopte geschiedenisvan Muiden, enz..Dr. L. Jansen en drs. S.C. Van Diest, 1953/1975.

IN DE NEGENTIENDE EEUW

Jacob Saportas was “le maire” in de Franse tijd. De bezetter voegde de twee kleine kernen samen onder de naam Muiden, tot grote frustratie van de Muiderbergers, die zich tot op de dag van vandaag achtergesteld voelen, omdat bijvoorbeeld het gemeentehuis in Muiden staat. Saportas was voor die tijd al sinds 1804 schout van Muiderberg, dus hij kende het boerendorp goed. De nieuwe gemeente telde 1400 zielen; binnen de veste 989, buiten de veste 153, Muiderberg 170 en Kleyn Muyden 88. Kleyn Muyden was een kleine enclave vlak bij Nigtevecht. Het viel onder de jurisdictie van Muiden, tot 1 november 1819, toen het bij Nigtevecht gevoegd werd.

Van stad tot dorp.
Met die samenvoeging dreigde ook de degradatie van stad tot plattelandsgemeente. Ondanks het request van voorname ingezetenen in november 1814, waarin er op werd gewezen dat Muiden reeds zijn stadsrechten in de 12e eeuw verkregen had, werd toch op 1 mei 1817 het stadsbestuur vervangen door schout, assesoren, gemeenteraad en secretaris, allen benoemd door Gedeputeerde Staten, volgens het reglement van het Bestuur voor het platteland der Provincie Noord-Holland. Benoemd tot schout werd J. Saportas, tot secretaris J.v Zon en tot leden van de raad D.C. Van der Meulen, D. van der Spar, J. Smissaert, G.A. Ruyter, G. Spruyt, A. Van Paddenburg en J. Verdam, waarvan de eerste twee als assesor (wethouder) optraden. Ieder jaar trad een derde deel van de raad af en werd vervangen door nieuwe leden die werden voorgedragen door de oude raad.

Het familiegraf van de familie Van der Spar op de Algemene Begraafplaats in het Muiderbos.(GK,1991).

VAN DORP WEER STAD
De degradatie tot dorp werd ongedaan gemaakt na een request aan Koning Willem I. De koning gaf Muiden gelijk en op 12 juli 1817 ging de vlag uit. Muiden behield de naam stad en de naam burgemeester mocht weer gevoerd worden. De benoeming op voordracht werd door de wet van 29 juni 1851 vervangen door verkiezingen. Om de twee jaar trad een derde deel van de raad af en de nieuwe leden werden bij eenvoudige meerderheid van stemmen gekozen. Kiezers waren zij, die meer dan 16 guldens grond- en personele belasting betaalden. Dit aantal was in 1851 slechts 83. In 1917 kwam de evenredige vertegenwoordiging, en algemeen kiesrecht zoals wij die nu kennen, tot stand.

Zorgen om het stadhuis
In de negentiende eeuw maakten de burgemeesters zich veel zorgen om het stadhuis. Het bouwvallige gebouwtje dat al in 1795 door Van Ollefen beschreven werd, met een torentje waar een klok in hing die luidde bij het aflezen van vonnissen of openbare afkondigingen, stortte op 29 november 1836 in tijdens een storm. Het stond op de plek van het nu voormalige gemeentehuis op de Herengracht-Zuid. Nadat het archief was ondergebracht in een leegstaand huis, werden er plannen  gemaakt voor een nieuw stadhuis, maar er was geen geld. De vrijgekomen grond werd tijdelijk beplant met bomen en struiken. Het gemeentebestuur vergaderde achtereenvolgens bij de firma Bouvy, trachtte kamers te huren op het Muiderslot en kwam tenslotte terecht bij “Vechtzicht” (nu Della Nonna, voorheen ook de Brasserie, De Muiderhof en de Klomp).

In 1882 werd een leegstaand herenhuis bij de firma Bouvy gekocht en tot gemeentehuis verbouwd. In die tijd was de heer Fabius burgemeester van Muiden. Zijn naam komt nog voor op een gevelsteen aan de muur van het voormalige openbare schoolgebouw op de Ossenmarkt (nu architectenbureau P. Boerstra) . De eerste steen werd gelegd op 3 juni 1884 door G.C. Fabius, burgemeester en C. ter Beek en J.H. Dennig, wethouders. De school brandde op 22 augustus 1893 af maar werd in oktober 1893 herbouwd.

De volgende burgemeester  was G. Coninck Westenberg. Van hem is ook een gevelsteen bewaard gebleven in het voormalige schoolgebouw op de Brink in Muiderberg. De steen is na een verbouwing pal onder  een raamkozijn komen te zitten. Verder is er een Herinneringsboek voor de burgemeester, samengesteld bij zijn afscheid in 1899, bewaard gebleven. Het is in het bezit van het Historisch Archief Muiden.

Titelpagina van het afscheidsboek voor oud-
burgemeester G.Coninck Westenberg (links).

Zo’n 150 inwoners van Muiden tekenden een register en daarmee werd een prachtig, handgemaakt boek samengesteld. Het HAM kwam in maart 1993 in het bezit van dit unieke boek. Het bevat, naast de namen en beroepen van een aantal inwoners, ook een zevental originele zwartwitfoto’s van Muiden en Muiderberg uit 1899.

Straatnamen

Diverse straatnamen herinneren aan vroegere burgemeesters. In Muiderberg is er de Niënhuys Ruyskade, in Muiden heb je de burgemeester de Raadtsingel en het Fermanplantsoen. Wellicht worden er in de toekomst in de nieuwe woonwijken op het Schoutenterrein, het KNSF-terrein en in de Bloemendaler-polder nog andere burgemeesters vernoemd. Wie niet vernoemd zal worden is de waarnemend burgemeester-in-oorlogstijd, Jantje Brouwer, die als NSB-er ook burgemeester van Weesp was in de jaren 1940-1945. Ook zijn er geen straten vernoemd naar wethouders in de gemeente Muiden, hoewel er enkele zeer verdienstelijk zijn geweest voor Muiden en Muiderberg.

 

                                                                                  Burgemeester Ferman:
                                                                                  17 december 1979 – november 1984.

Een burgemeester die zich in korte tijd zeer geliefd maakte in Muiden en Muiderberg was de heer Ferman. De D’66 er was voor zijn benoeming werkzaam als ambtenaar bij de hoofddirectie van Rijkswaterstaat in Den Haag en bij het Ministerie van landbouw en Visserij. Hij was jurist. Zijn hartelijke en belangstellende houding was na de toch wat formele Jongeneel een verademing. Helaas werd hij al snel ernstig ziek en na een periode van schijnbaar herstel stierf hij, slechts 45 jaar oud na een lang ziekbed in 1984.


De zeer geliefde hr. Ferman.                            Het afscheid van mw. A. Worm-de Moel en haar man.
                                                                          (Uit het Vechtjournaal, foto Studio Kastermans)

Op vrijdag 24 september nam de afgetreden burgemeester Annemarie Worm –Moel in de Kazerne afscheid van alle mensen met wie zij had samengewerkt in de afgelopen vijf en een half jaar. Ze getuigde van haar liefde voor de gemeente Muiden en kondigde aan hier te zullen blijven wonen met haar echtgenoot.